Görüntüleme (gezinme ile): 63 -- Görüntüleme (arama ile): 2 -- IP: 18.222.37.169 -- Ziyaretçi Sayısı:

Özgün Başlık
İnönü Hükümetleri’nin Kıbrıs Politikası (1961-1965)

Yazarlar
Ahmet Gülen

Dergi Adı
Atatürk Yolu Dergisi

Cilt
2012, Cilt 13, Sayı 50, ss. 389-428

Anahtar Kelimeler
Kıbrıs ; Kıbrıs Sorunu ; İsmet İnönü ; Makarios ; Johnson Mektubu ; Enosis

Özet
1571’de Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine giren Kıbrıs, 1878’de imzalanan Ayastefanos Antlasması ile geçici olarak İngiltere’ye verilmistir. Lozan Antlasması ile resmi olarak İngilizler’e bırakılan Ada, Rumlar’ın Yunanistan ile birlesme (enosis) taleplerinin siddet eylemlerine dönüsmesi sonucunda 1950’lerde Türkiye’nin de dahil olduğu bir sorun haline gelmistir. 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmustur. 1963 Noel’inden itibaren Akritas Planı çerçevesinde Kıbrıs Türkleri’ne yönelik siddet hareketleri baslamıstır. 27 Mayıs askeri müdahalesi sonrasında kurulan koalisyon hükümetlerinin basında bulunan İsmet İnönü, Ada’daki Türkler’in haklarını savunmak için öncelikle müzakere yolunu tercih etmis, Rum saldırılarının arttığı dönemlerde Kıbrıs’a müdahale girisimi baslatmıs ancak bu girisim ABD Baskanı Johnson’un yolladığı mektup üzerine gerçeklestirilememistir. Basbakan İsmet İnönü, Kıbrıs konusunda Batı tarafından yalnız bırakıldığını açıkça itiraf etmis ve Türkiye’nin dıs siyaseti için II. Dünya Savası yıllarından beri iliskilerin dondurulduğu SSCB ile temasa geçerek alternatif olusturmaya çabalamıs ve bu çabaların sonunda Makarios’u destekleyen SSCB’yi kendi tezi olan ‘‘federasyon’’a çekmeyi basarmıstır. Bu makalede İnönü Hükümetleri’nin görevde bulunduğu 1961-1965 yılları arasında uygulanan Kıbrıs Politikası incelenmeye çalısılacaktır.

Anahtar Kelimeler (Yabancı Dil)
Cyprus ; Cyprus Problem ; Ismet Inönü ; Makarios ; Johnson Letter ; Enosis

Özet (Yabancı Dil)
Cyprus which is the sovereignty of the Ottoman Empire in 1571, is signed to the UK temporarily, by the Treaty of Ayastefanos in 1878. The island, which is dropped to the British officially by the The Treaty of Lausanne, has become a problem, including Turkey's in 1950s, because of the Greek’s violent actions as a result of their request of joining to Greece (enosis). In 1960 the Republic of Cyprus is established in 1960. Within the framework of the Akritas Plan, violent movements for the Turkish Cypriots has started in 1963 Christmas. Located at the management of the coalition Governments formed after the May 27, Ismet Inonu, primarily opted for the path of negotiation to defend the rights of Turks in the island, started the intervention to Cyprus when the Greek Cypriot attacks has ascended, but attempt is not realized because of US President Johnson's letter. Prime Minister İsmet İnönü, has clearly confessed that he is left alone about Cyprus subject by the West and has contacted with Soviet Union, which the relationship is binden since Worl War II as a Turkish foreign policy, and as a result suceeded to attract Soviet Union to “federation” which is supporting Makarios. This article describes the Cyprus Policy of Governments of İnönü between the years 1961-1965.